Lịch sử ra đời và phát triển của Văn phòng cấp ủy gắn liền với sự phát triển của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tháng 10/1930, Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp tại Hương Cảng - Trung Quốc đã thông qua Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, ban hành các nghị quyết về nhiệm vụ và quyết định thành lập các bộ phận chuyên môn tham mưu, giúp việc của Đảng trong đó có bộ phận Văn phòng Trung ương Đảng. Suốt nửa tháng diễn ra hội nghị, mọi công việc đều được bộ phận giúp việc chuẩn bị chu đáo, được bảo vệ an toàn và bảo mật. Hội nghị đã thành công tốt đẹp về mọi mặt, hoàn thành nhiều nội dung quan trọng, đặt nền móng cho hoạt động của Đảng những năm tiếp theo. Đây chính là những dấu mốc, trang sử đầu tiên viết về hoạt động Văn phòng của Trung ương Đảng. 

Tháng 5/1947, tại căn cứ địa Việt Bắc (xã Quảng Nạp, nay là xã Bình Thành, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên), Ban Thường vụ Trung ương đã quyết định thành lập Văn phòng Thường vụ Trung ương Đảng (nay là Văn phòng Trung ương Đảng). Đây là bước chuyển đặc biệt quan trọng trong lịch sử phát triển của Văn phòng Trung ương Đảng và văn phòng cấp ủy cả nước. Tháng 6/1949, tại căn cứ địa Việt Bắc, Trung ương đã triệu tập Hội nghị Văn phòng toàn quốc và thông qua Nghị quyết quan trọng, xác định những vấn đề cơ bản của công tác văn phòng cấp ủy, như: nguyên tắc và hình thức tổ chức, lề lối làm việc, quan hệ công tác; vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, cán bộ của Văn phòng Trung ương Đảng và Văn phòng cấp ủy các cấp. Hội nghị này thể hiện vị trí, vai trò quan trọng, sự quan tâm đặc biệt của Trung ương đối với công tác Văn phòng cấp ủy; đặt nền móng căn bản cho hoạt động của Văn phòng cấp ủy các cấp. Tết Nguyên đán năm 1950, khi đến thăm Văn phòng Trung ương Đảng tại chiến khu Việt Bắc, Bác Hồ đã nói: “Công tác văn phòng có tầm quan trọng đặc biệt, giúp cho cán bộ lãnh đạo nắm được tình hình, cán bộ văn phòng nắm được tình hình sai thì lãnh đạo sẽ giải quyết công việc không đúng… cho nên phải luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, năng lực công tác và giữ bí mật, để phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ được giao”. Câu nói của Bác vừa là lời căn dặn, vừa là phương châm công tác đối với cán bộ văn phòng nói chung, cán bộ Văn phòng cấp ủy nói riêng.   

Ngày 29/01/2002, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ra thông báo quyết định lấy ngày 18/10/1930 là ngày truyền thống của Văn phòng Trung ương Đảng, đồng thời là Ngày truyền thống của Văn phòng cấp ủy Đảng. Đây là dấu mốc hết sức quan trọng, đánh dấu sự ra đời, ghi nhận những đóng góp to lớn, truyền thống vẻ vang của hệ thống Văn phòng cấp ủy đối với sự nghiệp cách mạng của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. 

Khắc sâu lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tiếp nối truyền thống của Văn phòng cấp ủy, trong những năm qua, cán bộ, công chức, người lao động Văn phòng Đảng ủy Khối các Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh Nam Định luôn nỗ lực, phấn đấu thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.  

Văn phòng Đảng ủy khối có nhiệm vụ tham mưu, giúp việc cho Ban Chấp hành Đảng bộ khối mà trực tiếp và thường xuyên là Ban Thường vụ, Thường trực Đảng ủy khối trong tổ chức, điều hành công việc lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy khối; văn bản hóa các chủ trương của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Thường trực Đảng ủy Khối; kịp thời thông báo và phối hợp triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết đến các cơ quan tham mưu, giúp việc Đảng ủy khối và tổ chức cơ sở đảng trực thuộc; thực hiện chế độ thông tin báo cáo, văn thư, lưu trữ theo quy định. Chịu trách nhiệm trước Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy khối.  

Được sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, trực tiếp của Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy khối; sự phối hợp của các cơ quan tham mưu, giúp việc Đảng ủy Khối, đoàn thể thuộc Khối và các tổ chức cơ sở đảng trực thuộc. Trong những năm qua, đặc biệt là từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đội ngũ cán bộ, công chức, người lao động Văn phòng Đảng ủy Khối đã chủ động đổi mới nội dung, phương pháp hoạt động, nâng cao chất lượng công tác tham mưu, phục vụ cấp ủy, giúp Ban Thường vụ, Thường trực Đảng ủy khối lãnh đạo thực hiện hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị hàng năm.  

Để đạt hiệu quả, Văn phòng đã chủ động rà soát, hệ thống lại các quy định, quy chế làm việc của Đảng ủy Khối để điều chỉnh, bổ sung phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ mới; tham mưu xây dựng và tổ chức thực hiện nghiêm quy chế làm việc, chương trình làm việc toàn khóa của Ban Chấp hành Đảng bộ, chương trình làm việc hàng năm, hàng tháng của Ban Thường vụ, lịch tuần của Thường trực bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, kịp thời, có hiệu quả. Ngay đầu nhiệm kỳ, Văn phòng Đảng ủy Khối chủ động tham mưu cũng như tham gia vào các chương trình, đề án, quy chế phối hợp, báo cáo và đề xuất nhiều ý kiến được Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy khối đánh giá cao;  như: tham mưu Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc Đảng ủy Khối Các cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh; phối hợp tham mưu Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ Khối về đẩy mạnh xây dựng văn hóa cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong tình hình mới; các Quy chế phối hợp, Chương trình công tác,…  

Cùng với đó, công tác thẩm tra, thẩm định văn bản đã có nhiều chuyển biến tiến bộ. Văn phòng chú trọng cải tiến chất lượng tham mưu, tổng hợp văn bản, đảm bảo cả về nội dung và hình thức, nâng cao dần chất lượng soạn thảo văn bản; chú trọng công tác thẩm định, xây dựng nội dung các cuộc họp, hội nghị theo hướng chọn việc trọng tâm nên đã rút ngắn thời gian, nâng cao chất lượng các cuộc họp. Đã tham mưu Quy định về Quy trình tham mưu, ban hành và quản lý văn bản của Thường trực, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành và các ban của Đảng ủy, qua đó hầu hết các văn bản trình Thường trực, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành đều được thẩm định về thể loại, thể thức, thẩm quyền. Các văn bản do Văn phòng tham mưu trong thời gian qua, cơ bản đảm bảo chất lượng, chuyển tải kịp thời những định hướng, chủ trương của Đảng đến cấp ủy cơ sở để triển khai thực hiện.

Văn phòng đã có nhiều đổi mới về công tác tổ chức, phục vụ hội nghị cấp ủy, quy trình chuẩn bị tài liệu được đảm bảo, nội dung kỳ họp được chuẩn bị chu đáo, thời gian hội nghị được bố trí hợp lý. Các nội dung làm việc, ý kiến chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy và ý kiến phát biểu của các đại biểu các kết luận của Thường trực Đảng ủy khối tại các chương trình, các hội nghị... đã được Văn phòng Đảng ủy khối tham mưu, xử lý kịp thời. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tham mưu, giúp việc Đảng ủy khối tham mưu tổ chức các hội nghị học tập, quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết, chương trình, chỉ thị, kết luận của Trung ương, Tỉnh ủy.  

Hội nghị học tập, quán triệt chuyên đề 2023 tại điểm cầu Đảng ủy khối 

Văn phòng Đảng ủy khối quan tâm thực hiện nghiêm túc các quy định về quản lý tài chính, tài sản, về xây dựng, sửa chữa, mua sắm trang thiết bị làm việc của Cơ quan đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Đảm bảo thanh toán tiền lương, các khoản chi thường xuyên của cơ quan; bố trí bảo đảm phương tiện và phục vụ an toàn các cuộc làm việc của các đồng chí lãnh đạo; cơ sở vật chất và các điều kiện phục vụ công tác khác của Cơ quan Đảng ủy khối. Tham mưu giúp cấp ủy hướng dẫn cấp ủy các chi bộ, đảng bộ cơ sở thực hiện đúng công tác thu, chi tài chính Đảng và mẫu sổ, biểu mẫu dự toán và báo cáo tài chính đảng để dễ thực hiện. Qua đó, giúp các chi bộ, đảng bộ cơ sở thuận tiện trong việc thu, nộp đảng phí, báo cáo và hệ thống sổ sách thu, chi tài chính đảng theo đúng quy định của Văn phòng Trung ương.  

Công tác văn thư, lưu trữ từng bước được nâng lên, Quy trình tổ chức tiếp nhận, đăng ký, theo dõi giải quyết văn bản đến và phát hành văn bản đi khoa học, nhanh chóng, chính xác, kịp thời, bảo đảm an toàn, bí mật thông tin, tài liệu. Thực hiện tốt công tác lập hồ sơ hiện hành, hồ sơ lưu trữ, quản lý và phục vụ khai thác có hiệu quả tài liệu lưu trữ. Văn phòng tham mưu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động của cấp ủy đảng, tạo sự chuyển mạnh mẽ trong đổi mới tư duy, tác phong công tác, lề lối làm việc; phát triển hình thức văn phòng điện tử, làm việc từ xa; góp phần đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao hiệu quả chất lượng lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành của các cấp ủy đảng, đẩy mạnh cải cách hành chính trong Đảng, như: Tham mưu xây dựng Trang thông tin điện tử của Đảng ủy Khối để kịp thời cung cấp thông tin, hướng dẫn, các loại văn bản của Đảng các cấp, phục vụ nhu cầu tra cứu của các tổ chức cơ sở đảng; triển khai sổ tay điện tử nghiệp vụ công tác xây dựng Đảng; ứng dụng phần mềm quản lý công việc và phần mềm gửi nhận văn bản qua mạng internet, gmail… Các hội nghị, cuộc họp của Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ, Thường trực Đảng ủy được đổi mới, tổ chức chuyên nghiệp hơn, hầu hết giấy mời, tài liệu phục vụ đều được gửi cho thành phần dự họp bằng văn bản điện tử (trừ tài liệu mật) trước ít nhất 03 ngày làm việc.  

Với kết quả đạt được nêu trên, nhiều năm Văn phòng Đảng ủy khối Các cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh Nam Định được công nhận là tập thể Lao động tiên tiến; Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác năm 2020, 2022; nhiều cán bộ, công chức Văn phòng được nhận Kỷ niệm chương Văn phòng cấp ủy.  

Có được kết quả như trên là do nhiều nguyên nhân, trong đó có sự quan tâm lãnh chỉ đạo sâu sát của Thường trực, Ban Thường vụ Đảng ủy; lãnh đạo Văn phòng luôn chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, động viên, khuyến khích cán bộ, công chức và người lao động hăng say công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ; chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng công tác thông tin tổng hợp, tham mưu trên các mặt; tham mưu việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong quản lý, điều hành của cấp ủy các cấp trong Khối; quan tâm chăm lo bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ; giữ vững sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ; chấp hành nghiêm quy định, quy chế làm việc của cơ quan, của Văn phòng…  

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn những tồn tại, hạn chế, đó là: Có lúc, có việc còn thiếu chủ động trong thực hiện vai trò tham mưu, đề xuất thực hiện các chương trình, kế hoạch công tác của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối; việc nắm bắt tình hình ở cơ sở còn hạn chế; công tác quản trị, phục vụ đôi lúc chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế…  

Trong thời gian tới, để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tham mưu, phục vụ cấp uỷ, mà trực tiếp và thường xuyên là Thường trực, Ban Thường vụ, Văn phòng Đảng ủy khối tập trung thực hiện tốt một số giải pháp trọng tâm sau.  

Một là, Nâng cao chất lượng, không ngừng đổi mới công tác phối hợp, theo dõi, đôn đốc, nắm chắc tình hình hoạt động của cơ quan, cơ sở để phản ánh, tham mưu nhanh, chính xác; tiếp tục nâng cao chất lượng tham mưu, tổng hợp phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy khối; cải tiến, nâng cao chất lượng tổng hợp các báo cáo định kỳ hàng tháng, quý, 6 tháng, năm, các báo cáo chuyên đề, đột xuất.  

Hai là, Tiếp tục bám sát mục tiêu, nhiệm vụ, Văn phòng Đảng ủy khối phát huy truyền thống “Tuyệt đối trung thành, đoàn kết, sáng tạo, tận tụy, chu đáo, giữ vững nguyên tắc”, tiếp tục nâng cao chất lượng tham mưu, phục vụ Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy khối, trong đó tập trung nâng cao chất lượng tham mưu tổng hợp và tham mưu chuyên sâu, giúp việc cho cấp ủy thực hiện tốt việc chỉ đạo tổ chức thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội Đảng các cấp.  

Ba là, tiếp tục phục vụ tốt các hội nghị của cấp ủy, nhất là hội nghị thường kỳ của Ban Thường vụ, của Ban Chấp hành Đảng bộ Khối bảo đảm chu đáo; phối hợp chuẩn bị tài liệu, thẩm định văn bản và tổng hợp các nội dung trình hội nghị. Sau hội nghị, chủ động văn bản hoá các kết luận chỉ đạo của cấp ủy và ban hành bảo đảm đúng thể loại, thể thức văn bản, thẩm quyền theo quy định.  

Bốn là, phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng với các cơ quan tham mưu, giúp việc, đoàn thể thuộc Đảng ủy khối trong thực hiện nhiệm vụ tham mưu, phục vụ, đảm bảo thống nhất các hoạt động của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Thường trực Đảng ủy khối.   

Năm là, Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của Văn phòng cấp uỷ, phát huy tối đa hiệu quả hạ tầng cơ sở và các trang thiết bị công nghệ thông tin đã được đầu tư, xây dựng, đảm bảo đồng bộ, thông suốt. Tiếp tục tham mưu cấp ủy tổ chức hội nghị theo hình thức trực tuyến, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả và tiết kiệm kinh phí, thời gian; chú trọng công tác bảo đảm an toàn, an ninh mạng, nhất là công tác bảo đảm an toàn thông tin có độ mật. Tham mưu cấp ủy đẩy mạnh cải cách hành chính trong Đảng bộ, tiến hành rà soát các quy chế, quy trình công tác, loại bỏ những thủ tục rườm rà không cần thiết, đảm bảo giải quyết công việc của các tổ chức, cá nhân nhanh chóng, tiện lợi.